KASTEN YARALAMA SUÇU

1. GİRİŞ: KORUNAN HUKUKİ DEĞER VE TARİHSEL GELİŞİM

Türk Ceza Hukuku sistematiğinde bireyin vücut bütünlüğü, yaşam hakkından sonra gelen en temel değer olarak kabul edilir. 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu (TCK), "Kişilere Karşı Suçlar" başlıklı ikinci kısmının ikinci bölümünü, bireyin maddi ve manevi varlığını koruyan "Vücut Dokunulmazlığına Karşı Suçlar"a ayırmıştır. Bu bölümün omurgasını oluşturan TCK 86. madde, kasten yaralama suçunu düzenleyerek, devletin şiddet üzerindeki tekelini hukuki bir forma kavuşturur ve bireyler arası fiziksel müdahaleleri cezai yaptırıma bağlar.

Suç politikasının temel amacı, bireyin fiziki, biyolojik ve ruhsal bütünlüğünü her türlü dış müdahaleye karşı korumaktır. 765 sayılı mülga Türk Ceza Kanunu döneminde "müessir fiil" (etkili eylem) olarak adlandırılan bu suç tipi, 5237 sayılı Kanun ile birlikte terminolojik ve yapısal bir dönüşüm geçirerek "yaralama" kavramı altında yeniden tanımlanmıştır. Bu terminolojik değişiklik basit bir adlandırma farkı değil, suçun kapsamının genişletilmesine yönelik bilinçli bir tercihtir. "Müessir fiil" kavramı daha çok fiziksel etkiyi çağrıştırırken, "yaralama" kavramı, bedensel bütünlüğün yanı sıra ruh sağlığının ve algılama yeteneğinin bozulmasını da kapsayacak şekilde modern ceza hukuku doktrinine uygun hale getirilmiştir.

Günümüzde kasten yaralama suçu, özellikle kadına yönelik şiddetle mücadele ekseninde sürekli güncellenen ve tartışılan bir suç tipidir. 12.05.2022 tarihli ve 7406 sayılı Kanun ile yapılan değişiklikler, bu suç tipinin sosyolojik önemini bir kez daha ortaya koymuştur.¹ Bu rapor, kasten yaralama suçunu sadece kanun maddelerinin lafzı üzerinden değil, Yargıtay Ceza Genel Kurulu'nun yerleşik içtihatları, doktrindeki tartışmalar ve adli tıp uygulamaları ışığında derinlemesine analiz etmeyi amaçlamaktadır. Rapor, suçun maddi ve manevi unsurlarından başlayarak, nitelikli hallerini, neticesi sebebiyle ağırlaşmış biçimlerini, teşebbüs ve iştirak gibi genel hükümlerle ilişkisini ve muhakeme hukuku boyutunu kapsamlı bir şekilde ele alacaktır.

2. SUÇUN YAPISAL UNSURLARI VE TEORİK ÇERÇEVE

Kasten yaralama suçu, "serbest hareketli" ve "zarar" suçu niteliğindedir. Suçun oluşması için failin belirli bir hareket tarzıyla sınırlı kalması gerekmez; önemli olan kanunda belirtilen neticelerden birinin gerçekleşmesidir.

2.1. Maddi Unsur: Hareket ve Netice Bağlamı

TCK'nın 86. maddesinin birinci fıkrası, suçun maddi unsurunu üç alternatif netice üzerinden tanımlamaktadır. Bu neticelerden herhangi birinin gerçekleşmesi, suçun tamamlanmış sayılması için yeterlidir.²

2.1.1. Vücuda Acı Verilmesi

Vücuda acı verilmesi, bireyin sinir sistemi üzerinde hissedilen, nahoş ve rahatsız edici her türlü fiziki etkiyi ifade eder. Kanun koyucu, acının derecesi konusunda bir alt sınır belirlememiştir; ancak Yargıtay uygulamalarında "sınırın aşılması" ilkesi gözetilmektedir. Örneğin, bir kimseyi şaka yollu itmek ile kavga kastıyla itmek arasındaki fark, verilen acının niteliği ve failin kastıyla belirlenir. Acı, tokat atmak, tekmelemek, çimdiklemek gibi doğrudan temasla verilebileceği gibi, yüksek ses veya ışığa maruz bırakmak gibi dolaylı yollarla da verilebilir. Burada önemli olan, mağdurun bedeninde hissettiği ızdıraptır.

2.1.2. Sağlığın Bozulması

Sağlığın bozulması, vücut fonksiyonlarında meydana gelen her türlü patolojik değişikliği kapsar. Bu, sadece kemik kırığı veya organ kaybı gibi ağır neticeleri değil, aynı zamanda vücutta oluşan morluklar (ekimoz), sıyrıklar, enfeksiyon bulaştırılması veya mevcut bir hastalığın seyrinin kötüleşmesini de içerir. Ruh sağlığının bozulması da bu kapsamdadır. Bir kişiyi sürekli korkutarak psikolojik travma yaşamasına neden olmak, TCK 86 kapsamında sağlığın bozulması olarak değerlendirilebilir.¹

2.1.3. Algılama Yeteneğinin Bozulması

Algılama yeteneğinin bozulması, kişinin duyularını kullanma, çevresini idrak etme ve iradi hareketlerini kontrol etme yetisinin zayıflaması veya geçici olarak yitirilmesidir. Bu netice genellikle mağdura rızası dışında alkol, uyuşturucu veya uyarıcı madde verilmesi, hipnoz yapılması veya bayıltılması suretiyle gerçekleşir. Örneğin, bir kişinin içeceğine ilaç katarak onu sersemletmek, fiziksel bir darbe olmasa dahi kasten yaralama suçunu oluşturur.

2.2. Manevi Unsur: Kastın Görünümleri

Kasten yaralama suçu, doğası gereği ancak kasıtla işlenebilir. Taksirle (dikkatsizlik ve tedbirsizlikle) yaralama, TCK 89. maddede ayrı bir suç olarak düzenlenmiştir. Failin, mağdurun vücut bütünlüğüne zarar vermeyi bilmesi ve istemesi gerekir.

2.2.1. Doğrudan Kast ve Olası Kast Ayrımı

Failin eyleminin neticesini doğrudan hedeflemesi durumunda "doğrudan kast" söz konusudur. Ancak fail, eyleminin neticesini öngörmesine rağmen "olursa olsun" düşüncesiyle hareket ederse "olası kast" gündeme gelir.

Yargıtay Ceza Genel Kurulu'nun yerleşik içtihatlarına göre, olası kastla işlenen yaralama suçlarında ceza, TCK 21/2 maddesi uyarınca indirilmelidir.3

• Örnek Vaka: Kalabalık bir düğün alanında havaya ateş açan bir kişinin, seken kurşunla birini yaralaması durumunda, failin doğrudan o kişiyi yaralamayı hedeflemediği ancak kalabalık ortamda silah ateşlemenin yaralanmaya yol açabileceğini öngördüğü ve bu riski kabullendiği kabul edilir. Bu durumda fail, olası kastla kasten yaralama suçundan sorumlu tutulur.

2.3. Hukuka Aykırılık Unsuru

Bir eylemin kasten yaralama suçunu oluşturabilmesi için hukuka aykırı olması gerekir. Tıbbi müdahaleler, spor müsabakaları ve meşru müdafaa gibi haller, eylemin hukuka aykırılığını ortadan kaldıran nedenlerdir.

• Tıbbi Müdahaleler: Hekimin hastayı ameliyat etmesi (vücut bütünlüğünü ihlal etmesi), tedavi amacı taşıdığı ve hastanın aydınlatılmış onamı bulunduğu sürece hukuka uygundur.

• Spor Müsabakaları: Boks, güreş gibi temas sporlarında, oyun kuralları çerçevesinde kalan ve sporun doğasında var olan şiddet eylemleri, "mağdurun rızası" ve "hakkın kullanılması" kapsamında değerlendirilir ve suç teşkil etmez.

3. KASTEN YARALAMA SUÇUNUN TİPOLOJİSİ VE CEZA SİSTEMATİĞİ

TCK, yaralama fiillerini ağırlıklarına ve sonuçlarına göre kademelendirmiştir. Bu kademelendirme, "basit yaralama" ve "nitelikli yaralama" ayrımı üzerine kuruludur.

3.1. Temel Hal (TCK 86/1)

Maddenin birinci fıkrası, suçun temel şeklini düzenler: "Kasten başkasının vücuduna acı veren veya sağlığının ya da algılama yeteneğinin bozulmasına neden olan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.".2

Bu fıkra, adli tıp pratiğinde "Basit Tıbbi Müdahale (BTM) ile Giderilemez" nitelikteki yaralamaları kapsar. Yani, mağdurun iyileşmesi için profesyonel bir tıbbi tedaviye ihtiyaç duyduğu, evdeki imkanlarla veya basit bir pansumanla geçiştirilemeyecek yaralanmalar bu kategoriye girer.

3.2. Daha Az Cezayı Gerektiren Hal: Basit Tıbbi Müdahale (TCK 86/2)

Eğer yaralama fiili, mağdurun vücudunda basit bir tıbbi müdahale ile giderilebilecek ölçüde hafif bir etki bırakmışsa, kanun koyucu daha hafif bir ceza öngörmüştür. TCK 86/2 uyarınca, mağdurun şikayeti üzerine, fail dört aydan bir yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılır.1

BTM ile giderilebilir yaralamalar; yüzeysel sıyrıklar, hafif ekimozlar (morluklar), basit ağrılar gibi kalıcı bir hasar bırakmayan ve uzmanlık gerektiren bir tedaviye ihtiyaç duyulmayan hallerdir.

3.2.1. 2022 Reformu ve Kadına Karşı Şiddetle Mücadele

12.05.2022 tarihli ve 7406 sayılı Kanun ile TCK 86/2 maddesine eklenen cümle, Türk Ceza Hukukunda önemli bir politika değişikliğini işaret etmektedir:

"Suçun kadına karşı işlenmesi hâlinde, cezanın alt sınırı altı aydan az olamaz.".1

Bu düzenlemenin derinlemesine analizi şu şekildedir:

• Yasal Gerekçe: Kadına yönelik, hayati tehlike yaratmayan ancak sistematik hale gelen "hafif" şiddet eylemlerinin (tokat, itme, sarsma) cezasız kalması veya çok düşük cezalarla geçiştirilmesi algısını kırmak.

• Uygulama: Normal şartlarda bir erkeğe atılan tokat (BTM ile giderilebilir) için hakim alt sınırdan 4 ay hapis cezası verebilecekken, mağdur kadın olduğunda takdir yetkisi sınırlanmakta ve ceza en az 6 aydan başlatılmaktadır.

• Eleştirel Bakış: Hukukçular ve kadın hakları savunucuları, bu değişikliğin sembolik önemi olmakla birlikte, TCK 86/1 kapsamındaki (daha ağır) yaralamalar için benzer bir alt sınır artırımı getirilmemesini eleştirmektedir.¹ Ayrıca, suçun "şikayete tabi" olma özelliğinin (eşe karşı işlenmediği sürece) korunması, şiddet döngüsündeki kadınların şikayetten vazgeçmeleri halinde davanın düşmesine neden olmaya devam etmektedir. Bu durum, korumanın etkinliğini sınırlayan bir faktör olarak görülmektedir.

3.3. Nitelikli Haller (TCK 86/3)

Suçun, failin tehlikeliliğini artıran araçlarla veya mağdurun özel durumu nedeniyle daha korunmasız olduğu hallerde işlenmesi durumunda, ceza ağırlaştırılır. TCK 86/3'te sayılan bu hallerde, suç şikayete tabi olmaktan çıkar ve resen kovuşturulur. Verilecek ceza yarı oranında artırılır. Eğer eylem "canavarca hisle" işlenmişse artırım oranı bir kattır.⁵

Aşağıdaki tablo, nitelikli hallerin kapsamını ve Yargıtay'ın bu hallere yaklaşımını özetlemektedir:

4. NETİCESİ SEBEBİYLE AĞIRLAŞMIŞ YARALAMA (TCK 87)

Kasten yaralama suçunda, failin ilk hareketi kasten yapmasına rağmen, ortaya çıkan neticenin failin kastettiğinden çok daha ağır olması durumu TCK 87. maddede düzenlenmiştir. Bu madde, kast-taksir kombinasyonu veya kast-olası kast kombinasyonu ile açıklanabilen, neticesi sebebiyle ağırlaşmış suçların tipik bir örneğidir.

4.1. Duyuların ve Organların İşlevinin Zayıflaması veya Yitirilmesi

Yargıtay ve Adli Tıp Kurumu, bu maddenin uygulanmasında biyolojik hasarın kalıcılığını ve ağırlığını esas alır.

• TCK 87/1 (Bir Kat Artırım - Min. 3 Yıl): Duyu veya organlardan birinin işlevinin sürekli zayıflaması, konuşmada sürekli zorluk, yüzde sabit iz, yaşamı tehlikeye sokan durum.⁸

• TCK 87/2 (İki Kat Artırım - Min. 5 Yıl): Duyu veya organlardan birinin işlevinin yitirilmesi (körlük, sağırlık, dalak/böbrek kaybı), konuşma ya da çocuk yapma yeteneğinin kaybolması, yüzün sürekli değişikliği, gebe kadının çocuğunun düşmesi.⁹

4.1.1. Adli Tıp Perspektifinden "Yüzde Sabit İz" (TCK 87/1-c)

Uygulamada en sık karşılaşılan ve tartışılan ağırlaşmış hal, yüzde sabit izdir.

• Yüzün Sınırları: Yargıtay, "yüz" kavramını anatomik olarak geniş yorumlar. Başın ön kısmı, alın, kulaklar, boyun bölgesi ve çene altı "yüz" sınırları içindedir. Saçlı deri veya ense, kural olarak yüz sınırına dahil edilmez.¹⁰

• Sabit İz Değerlendirmesi: Bir izin sabit (kalıcı) olup olmadığının belirlenmesi için doku iyileşme sürecinin tamamlanması gerekir. Adli Tıp Kurumu ve Yargıtay içtihatlarına göre, olay tarihinden itibaren en az 6 ay geçmeden "sabit iz" raporu verilemez. 6 ay dolmadan verilen raporlara dayanılarak kurulan hükümler, Yargıtay tarafından "erken rapor" gerekçesiyle bozulmaktadır.¹⁰

• Sabit İzin Kriteri: İzin belirli bir mesafeden (genellikle konuşma mesafesi) ilk bakışta fark edilebilir olması ve kişiyi çirkinleştirmesi veya dikkat çekici olması aranır.

4.2. Kemik Kırıkları (TCK 87/3)

Vücutta kemik kırılmasına veya çıkığına neden olunması halinde, ceza yarısına kadar artırılır. Eski TCK döneminde kırıklar 1'den 6'ya kadar derecelendirilirdi. Yeni sistemde ise "kırığın hayat fonksiyonlarına etkisi" (hafif, orta, ağır) dikkate alınarak artırım oranı belirlenir.⁸

• Fikri İçtima Sorunu: Bir yaralama eylemi hem kemik kırığına (87/3) hem de yaşamı tehlikeye sokan bir duruma (87/1-d) neden olmuşsa ne yapılacaktır? Yargıtay Ceza Genel Kurulu, "en ağır neticeden ceza verilmesi" ilkesini benimsemiştir. Bu durumda, fail hakkında sadece TCK 87/1-d (yaşamı tehlikeye sokma) uyarınca bir kat artırım yapılır. Kemik kırığı ise temel cezanın alt sınırdan uzaklaşılarak belirlenmesinde bir gerekçe (teşdit nedeni) olarak kullanılır.⁸ Aynı eylemden dolayı failin cezası iki kez artırılmaz.

4.3. Kasten Yaralama Sonucu Ölüm (TCK 87/4)

Failin yaralama kastıyla hareket ettiği ancak mağdurun öldüğü durumdur. Bu suç tipini "Kasten Öldürme" (TCK 81) suçundan ayıran temel fark, failin öldürme kastının bulunmamasıdır. Fail sadece can yakmak veya yaralamak istemiş, ancak beklenmedik bir şekilde (örneğin, yumruk atılan kişinin düşüp başını çarpması sonucu beyin kanaması geçirmesi) ölüm meydana gelmiştir.

• Yaptırım:

  • Eğer temel yaralama (86/1) ölüme yol açarsa: 10 yıldan 14 yıla kadar hapis.

  • Eğer nitelikli yaralama (86/3) ölüme yol açarsa: 14 yıldan 18 yıla kadar hapis.⁸

• Yetkili Mahkeme: Bu suç tipinde yargılama görevi, cezanın ağırlığı nedeniyle Ağır Ceza Mahkemesi'nindir.⁷

5. SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ BİÇİMLERİ VE YARGITAY KRİTERLERİ

Kasten yaralama suçu, uygulamada sıklıkla "kasten öldürmeye teşebbüs" ile karıştırılmaktadır. Bu iki suç arasındaki ince çizgi, sanığın alacağı cezayı yıllar seviyesinde değiştirdiği için hayati öneme sahiptir.

5.1. Kasten Öldürmeye Teşebbüs ile Kasten Yaralama Ayrımı

Yargıtay Ceza Genel Kurulu, failin iç dünyasındaki kastı dışa vuran eylemleri analiz etmek için 8 temel kriter geliştirmiştir.¹¹ Mahkemeler, bir eylemin yaralama mı yoksa öldürmeye teşebbüs mü olduğunu belirlerken şu soruları sormak zorundadır:

1. Husumetin Derecesi: Fail ile mağdur arasında öldürmeyi gerektirecek kadar derin bir husumet var mı? Yoksa anlık bir kavga mı?

2. Kullanılan Silahın Elverişliliği: Silah öldürmeye ne kadar elverişli? (Örn: 15 cm namlulu bir bıçak mı, küçük bir çakı mı?)

3. Darbe Sayısı ve Şiddeti: Fail tek bir vuruşla mı yetindi, yoksa durmaksızın hayati bölgelere mi vurdu?

4. Darbelerin Yöneldiği Bölge: Hedef gözetildi mi? Darbeler göğüs, kalp, boyun gibi hayati bölgelere mi, yoksa kol ve bacaklara mı yönelik?

5. Mesafe ve Hedef Gözetme: Fail yakın mesafeden hedef gözetme imkanı varken hayati olmayan bir bölgeye ateş ettiyse, kastı yaralamadır.

6. Eylemin Sona Erme Nedeni (En Önemli Kriter): Fail eylemine "kendiliğinden" mi son verdi, yoksa dış bir engel (silahın tutukluk yapması, çevredekilerin müdahalesi) mi onu durdurdu? Eğer engel olmasaydı vurmaya devam edecek miydi?

7. Olay Öncesi ve Sonrası Davranışlar: Fail "seni öldüreceğim" diye bağırarak mı saldırdı? Olaydan sonra yaralıya yardım çağırdı mı yoksa kaçıp kaderine mi terk etti?

Vaka Örneği: Sanığın mağdura "seni öldüreceğim" diyerek 15 cm namlulu ekmek bıçağıyla saldırması, mağdurun boyun ve göğüs bölgesine iki darbe vurması ve ancak oğlunun araya girmesiyle durdurulabilmesi olayı, Yargıtay tarafından "Kasten Öldürmeye Teşebbüs" olarak nitelendirilmiştir.¹¹ Çünkü burada eylemin yarım kalması failin iradesiyle değil, dış bir engelle olmuştur.

5.2. Zincirleme Suç Yasağı (TCK 43/3)

Türk Ceza Kanunu'nun genel prensibi olan "Zincirleme Suç" (TCK 43/1), bir suç işleme kararının icrası kapsamında değişik zamanlarda bir kişiye karşı aynı suçun birden fazla işlenmesi halinde tek ceza verilip artırım yapılmasını öngörür. Ancak kasten yaralama suçu bu genel kuralın istisnasıdır.

TCK 43/3 maddesi açık ve emredici bir hüküm içerir: "Kasten öldürme, kasten yaralama, işkence ve yağma suçlarında bu madde hükümleri uygulanmaz.".¹²

Hukuki Sonuç: Fail, aralarında husumet bulunan mağduru sabah dövüp, öğlen tekrar yolunu kesip yaralarsa ve akşam evini basıp bir daha darp ederse; mahkeme "zincirleme suç" hükümlerini uygulayarak tek ceza veremez. Fail hakkında üç ayrı kasten yaralama suçundan üç ayrı ceza verilir. Bu düzenleme, vücut dokunulmazlığına verilen önemi ve failin her bir eyleminin ayrı ayrı haksızlık içeriği taşıdığını vurgular. "Gerçek içtima" kuralı geçerlidir.

5.3. İhmali Davranışla Kasten Yaralama (TCK 88)

Yaralama suçu sadece icrai (aktif) bir hareketle değil, ihmali (pasif) bir davranışla da işlenebilir. TCK 88. madde, failin kanuni veya sözleşmeden doğan bir yükümlülüğü olmasına rağmen bunu yerine getirmeyerek bir kişinin yaralanmasına neden olmasını düzenler.

• Örnek: Bakımevinde çalışan bir görevlinin, bakımından sorumlu olduğu yatalak hastaya ilaçlarını vermemesi veya pansumanını yapmaması sonucu hastada derin yatak yaralarının (dekübit ülseri) oluşması.

• Ceza İndirimi: İhmali davranışla işlenen yaralama suçunda, failin cezası üçte ikisine kadar indirilebilir.¹⁴

6. CEZAİ YAPTIRIMIN BELİRLENMESİNDE İNDİRİM NEDENLERİ

Kasten yaralama suçunda ceza belirlenirken, sadece suçun ağırlığı değil, olayın oluş şeklindeki "hafifletici nedenler" de dikkate alınır.

6.1. Haksız Tahrik (TCK 29)

Kasten yaralama suçlarında en sık uygulanan indirim nedeni haksız tahriktir. Fail, mağdurdan gelen haksız bir fiilin (hakaret, saldırı, tehdit) yarattığı hiddet veya şiddetli elemin etkisi altında suçu işlerse cezasında indirim yapılır.

• İndirim Oranı: TCK 29 uyarınca, kasten yaralama suçunda ceza dörtte birinden dörtte üçüne kadar indirilir. Tahrikin ağırlığına göre hakim bu aralıkta bir oran belirler.

• Yargıtay Uygulaması: Karşılıklı küfürleşme veya basit itiş kakış durumlarında genellikle asgari oranda (1/4) indirim yapılır. Ancak mağdurun faile önce tokat atması veya ağır hakaret etmesi durumunda indirim oranı artırılır. İlk haksız hareketin kimden geldiğinin belirlenemediği durumlarda ise Yargıtay, "şüpheden sanık yararlanır" ilkesi gereği asgari oranda (1/4) haksız tahrik indirimi uygulanmasını zorunlu kılar.¹⁶

6.2. Meşru Müdafaa (TCK 25)

Eğer fail, kendisine veya başkasına yönelmiş haksız bir saldırıyı defetmek amacıyla, saldırı ile orantılı bir şekilde karşı tarafı yaralarsa, eylemi hukuka uygun sayılır ve ceza verilmez. Ancak sınırın aşılması (örneğin, tokat atana bıçakla saldırmak) durumunda, "sınırın aşılması" hükümleri (TCK 27) devreye girer ve ceza verilebilir (ancak indirilir).

7. MUHAKEME HUKUKU BOYUTU: USUL VE İNFAZ

Suçun soruşturulması ve kovuşturulması aşamaları, suçun niteliğine göre farklılık gösterir.

7.1. Şikayet Koşulu ve Uzlaştırma

• Şikayete Tabi Haller: TCK 86/2 (Basit tıbbi müdahale ile giderilebilir yaralama) ve TCK 86/1 (Temel hal), kural olarak şikayete tabidir. Mağdurun 6 ay içinde şikayetçi olması gerekir. Şikayetten vazgeçme, hüküm kesinleşinceye kadar davayı düşürür.⁷

• İstisna: TCK 86/3 (Nitelikli haller) ve TCK 87 (Neticesi sebebiyle ağırlaşmış haller) şikayete tabi değildir. Mağdur şikayetini geri çekse dahi kamu davası devam eder.

• Uzlaştırma: Şikayete tabi olan kasten yaralama suçları (86/1 ve 86/2), CMK 253 uyarınca uzlaştırma kapsamındadır. Savcılık, dava açmadan önce dosyayı Uzlaştırma Bürosu'na göndermek zorundadır. Ancak, suçun eşe karşı işlenmesi halinde (basit yaralama dahi olsa) uzlaştırma hükümleri uygulanmaz; bu durum, aile içi şiddetle mücadele politikasının bir sonucudur.

7.2. Görevli Mahkeme

• Asliye Ceza Mahkemesi: TCK 86/1, 86/2, 86/3 ve TCK 87/1, 87/2, 87/3 kapsamındaki suçlar için görevlidir.⁹

• Ağır Ceza Mahkemesi: Sadece TCK 87/4 (Kasten yaralama sonucu ölüm) suçunda görevlidir.⁹

7.3. Dava Zamanaşımı (TCK 66)

Zamanaşımı süreleri, suçun kanundaki cezasının üst sınırına göre hesaplanır ¹⁸:

7.4. Tutuklama Tedbiri (CMK 100)

CMK 100/4 maddesi, sadece adli para cezasını gerektiren veya üst sınırı 2 yıldan fazla olmayan suçlarda tutuklama yasağı öngörür. Ancak kanun koyucu, "vücut dokunulmazlığına karşı kasten işlenen suçlar"ı bu yasağın dışında tutmuştur.19

Bu demektir ki, TCK 86/2 kapsamındaki en hafif yaralama suçunda dahi teorik olarak tutuklama yasağı yoktur. Ancak uygulamada, genellikle 86/3 (silahla), 87 (kemik kırığı, organ kaybı) veya kadına karşı işlenen şiddet olaylarında tutuklama tedbirine başvurulmaktadır. Kasten yaralamanın nitelikli halleri (86/3) ve neticesi sebebiyle ağırlaşmış halleri (87), CMK 100'deki "katalog suçlar" arasında sayılmıştır, bu da tutuklama nedeninin var sayılmasına (karineye) olanak tanır.

8. ÖRNEK HÜKÜM FIKRASI VE CEZA HESAPLAMASI

Somut bir olay üzerinden ceza hesabının nasıl yapıldığını göstermek, kanunun matematiğini anlamak açısından önemlidir.

Senaryo: Fail (A), tartıştığı arkadaşı (B)'ye "sandalye" (silah sayılır) ile vurmuş, (B)'nin kolunda "hayat fonksiyonlarını orta derecede etkileyen" bir kemik kırığı oluşmuştur.

1. Temel Ceza (TCK 86/1): Hakim, suçun işleniş biçimi ve kasta dayalı kusurun ağırlığına göre alt sınırdan uzaklaşarak 1 yıl 6 ay hapis cezası belirler.

2. Nitelikli Hal Artırımı (TCK 86/3-e, Silahla): Ceza yarı oranında artırılır.

   • 1 yıl 6 ay + (1 yıl 6 ay / 2) = 2 yıl 3 ay.

3. Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Hal (TCK 87/3, Kemik Kırığı): Kırığın etkisi "orta" derece olduğu için ceza (örneğin) 1/3 oranında artırılır (Hakim takdiri 1/2'ye kadar).

   • 2 yıl 3 ay + (2 yıl 3 ay / 3) = 3 yıl.

4. İndirim Nedenleri (TCK 29 ve 62): Eğer haksız tahrik veya takdiri indirim varsa bu aşamada uygulanır. Yoksa sonuç ceza 3 yıl hapis cezasıdır.

9. SONUÇ VE GENEL DEĞERLENDİRME

Kasten yaralama suçu, Türk ceza adalet sisteminin en dinamik ve yoğun iş yüküne sahip alanlarından biridir. Kanun koyucunun 2005 yılından bu yana yaptığı değişiklikler, özellikle "müessir fiil"den "yaralama"ya geçiş ve 2022'deki "kadına karşı şiddet" reformu, devletin vücut dokunulmazlığını koruma konusundaki kararlılığını göstermektedir.

Kasten yaralama suçunun soruşturulması ve kovuşturulması, sadece yasa maddelerinin uygulanması değil, aynı zamanda adli tıp raporlarının doğru yorumlanması (sabit iz, kemik kırığı) ve failin kastının doğru tespit edilmesi (yaralama mı, öldürmeye teşebbüs mü?) gibi teknik uzmanlık gerektiren süreçleri içerir. Özellikle zincirleme suç hükümlerinin uygulanmaması (TCK 43/3), failin her bir eyleminden ayrı ayrı sorumlu tutulmasını sağlayarak, şiddet suçlarında caydırıcılığı artıran en önemli mekanizmalardan biridir.

Hukukçular için en kritik husus; 2022 değişikliğinin sadece TCK 86/2'deki (basit) yaralamalar için alt sınır getirdiğini, ancak nitelikli hallerde (86/3) kadına özgü ayrı bir bent (k bendi gibi) yaratmadığını, korumanın 86/2 ve 86/3-a (eş/boşandığı eş) üzerinden sağlandığını doğru analiz etmektir. Gelecekte, kadına yönelik şiddetin tanımının TCK içinde müstakil bir suç tipi olarak düzenlenmesi yönündeki tartışmaların devam edeceği öngörülmektedir.