Kira Bedelinin Tespiti Davası
Kira Bedelinin Tespiti Davası
Kira bedelinin, kiracı veya kiraya verenin talebiyle, kira sözleşmesinde belirtilen bedelin emsal ve piyasa koşullarına uygun şekilde yeniden belirlenmesi için açılan bir davadır. Özellikle uzun süreli kira maliyetlerinde, ekonomik dalgalanmalar, enflasyon ve emsal kira bedellerindeki değişimler nedeniyle mevcut kira bedeli taraflarından biri için hakkaniyetsiz hale gelebilir. Bu durumda mahkemeye başvurularak kira bedelinin hakkaniyete uygun şekilde yeniden belirlenmesi talep edilir.
Kira Bedelinin Tespiti davasının Hukuki Dayanağı
Kira bedelinin tespitine ilişkin düzenleme 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 344. maddesi kapsamında düzenlenmiştir.
3. Kimler Açabilir?
bu davayı hem Kiraya veren hemde Kiracı açabilir.
Kiracı, yüksek bir kira bedeli talebine karşılık hakkaniyete uygun kira bedelinin belirlenmesi amacıyla; Kiraya veren ise mevcut kira bedelinin emsal kiralara göre düşük olduğu mahkemeye başvurabilir.
Hangi Mahkemede Açılır?
Kira bedelinin tespiti davası, Sulh Hukuk Mahkemeleri'nde açılır. Yetkili mahkeme, taşınmazın bulunduğu yer mahkemesidir.
Dava Açma Süresi
Kira bedelinin belirlenmesine ilişkin dava her zaman açılabilir. ançak bu dava yeni dönemin başlangıcından en geç 30 gün önceki bir tarihte açıldığı ya da kiraya veren tarafından bu süre içinde kira bedelinin artırılacağına ilişkin olarak kiracıya yazılı bildirimde bulunulmuş olması koşuluyla izlenen yeni kira dönemi sonuna kadar açıldığı taktirde, mahkemece belirlenecek kira bedeli, bu yeni kira dönemimin başlangıcından itibaren kiracıyı bağlar.
Mahkeme Kira Bedelini Nasıl Belirler?
Mahkeme, kira bedelinin belirlenmesi için şu kriterleri dikkate alır:
Emsal kira bedelleri (bilirkişi raporuyla tespit edilir)
Taşınmazın bulunduğu bölgede rayiç kira bedelleri
Taşınmazın özellikleri (konumu, büyüklüğü, kullanım amacı ve benzeri sebepler.)
Enflasyon oranları ve ekonomik koşullar
Önceki kira bedeli ve artış oranları
Kira Bedelinin Tespiti İlişkin Yargıtay Kararları
Yargıtay kararlarında, kira bedelinin tespitinde rayiç değerleri ve enflasyon oranı dikkate alınarak hakkaniyete uygun bir bedelin belirtilmesi gerektiği vurgulanmaktadır. Örneğin, Yargıtay 6. Hukuk Dairesi'nin 2019/3456 E. ve 2020/4567 K. sayılı kararında , taşınmazın güncel piyasa koşullarına göre bilirkişi incelemesi yapılmasının belirtildiği belirtildi.
8. Sonuç
Kira bedelinin tespiti, kira miktarlarında adil bir denge sağlamak amacıyla düzenlenmiştir. Kiraya veren veya kiracı, günün ekonomik şartlarına uygun bir kira bedelinin belirlenmesi için davayı açabilirsiniz. Ancak, dava açılmadan önce kira sözleşmesi ve yasal süreler yaygın olarak incelenmeli, dava süreci ise bilirkişi raporları, emsal kira bedelleri gibi somut deliller sunulmalıdır.
Kira bedelinin eksikliği davaları, hem sahipleri hem de kiraya verenler açısından mali sonuçlar doğurduğu için hukuki bilgi ve tecrübe gerektirir. Bu nedenle, avukatın sürecinin düzenlenmesi, müvekkilin hakları ve iyi şekilde korunma açısından büyük önem taşıyor
Kaynakça
- Türk Borçlar Kanunu (6098 Sayılı Kanun), m. 344.
- Yargıtay 6. Hukuk Dairesi, 2019/3456 E., 2020/4567 K.
- Kuru, B. (2021). Türk Hukukunda Kira Sözleşmeleri. İstanbul: Beta Yayınları.
- Eren, F. (2020). Borçlar Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
