HAPİS CEZASININ ERTELENMESİ

HAPİS CEZASININ ERTELENMESİ

HAPİS CEZASININ ERTELENMESİ

1. GİRİŞ Hapis cezasının ertelenmesi, ceza hukuku uygulamalarında bireyin şahsileştirilmiş bir infaz rejimine tabi tutulmasını sağlayan önemli bir kurumdur. Bu çalışma, hapis cezasının ertelenmesine ilişkin hukuki dayanakları, uygulama şartlarını, Yargıtay kararları ışığında uygulamadaki sorunları ve çözüm önerilerini ele almaktadır.

2. HAPİS CEZASININ ERTELENMESİNİN HUKUKİ DAYANAĞI Hapis cezasının ertelenmesi, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 51. maddesinde düzenlenmiştir.

3. HAPİS CEZASININ ERTELENMESİ ŞARTLARI Erteleme karanının verilebilmesi için aşağıdaki şartların bir arada bulunması gerekmektedir:

• Hükmedilen cezanın 2 yıl veya daha az süreli hapis cezası olması (18 yaş altı ve 65 yaş üstü için 3 yıl)

• Sanığın daha önceden kasıtlı bir suçtan mahkûm olmamış olması

• Mahkemenin, sanığın bir daha suç işlemeyeceği kanaatine varması

• Mağdur zararının giderilmesi

4. DENETİM SÜRESİ VE YÜKÜMLÜLÜKLER

• Erteleme kararı verildiğinde, sanık bir denetim süresine tabi tutulur. Bu süre 1 yıldan az, 3 yıldan fazla olamaz.

• Mahkeme, sanığa meslek edinme zorunluluğu, kamu hizmetinde çalışma gibi ek yükümülüler getirebilir.

• Denetim süreci içinde yeni bir kasıtlı suç işlenmesi halinde ertelenen ceza infaz edilir.

5. HAPİS CEZASININ ERTELENMESİNİN ADLİ SİCİLE ETKİSİ Erteleme kararı, adli sicile işlenmekle birlikte belirli koşullar yerine getirildiğinde adli sicil kaydından silinebilir.

6. UYGULAMADA YAŞANAN SORUNLAR VE YARGITAY GÖRÜŞLERİ

• Uygulamada mahkemelerin keyfi takdir yetkisi kullanması

• Mağdur zararının giderilmesi konusunda yaşanan sorunlar

• Yargıtay’ın erteleme kararlarına dair çelişkili görüşleri

7. SONUÇ VE DEĞERLENDİRME Hapis cezasının ertelenmesi, ceza adalet sisteminde önemli bir yer tutmakla birlikte, uygulamada yaşanan sorunlar sebebiyle bazı reformlara ihtiyaç duyulmaktadır. Sanığı yeniden topluma kazandırma amacının tam anlamıyla gerçekleşebilmesi için, denetim süresinin daha etkin uygulanması ve yargı kararlarının daha tutarlı hale getirilmesi gerekmektedir.

KAYNAKÇA

• Türk Ceza Kanunu (5237 sayılı)

• Ceza Hukuku Genel Hükümler, Prof. Dr. M. Emin Artuk, Ahmet Gökcen, A. Caner Yenidünya, Yetkin Yayınevi

• Ceza Hukuku Özel Hükümler, Prof. Dr. Timur Demirbaş, Seçkin Yayıncılık

• Ceza Hukuku Genel Esaslar, Prof. Dr. Veli Özer Özbek, Seçkin Yayıncılık

• Yargıtay Ceza Genel Kurulu 2018/419 E. 2020/81 K.

• Yargıtay 15. Ceza Dairesi 2017/2189 E. 2019/5023 K.

• Yargıtay 1. Ceza Dairesi 2021/1723 E. 2022/3496 K.