HEKİMİN KUSURU SONUCU OLUŞAN TIBBİ HATA NEDENİYLE MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT
20 Şubat 2025, 14:18
HEKİMİN KUSURU SONUCU OLUŞAN TIBBİ HATA NEDENİYLE MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT
HEKİMİN KUSURU SONUCU OLUŞAN TIBBİ HATA NEDENİYLE MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT DAVASI
1. GİRİŞ Tıbbi hata (malpraktis), hekimin mesleki bilgi ve becerilerini eksik ya da hatalı kullanarak hastasına zarar vermesi durumudur. Hekimin kusuruyla gerçekleşen tıbbi hatalar sonucunda, hastalar ve yakınları maddi ve manevi zararlarının tazmini amacıyla hukuk yoluna başvurabilmektedir. Bu davalar, hukukun çeşitli alanlarıyla ilişkilidir ve hem özel hukuk hem de kamu hukuku çerçevesinde değerlendirilebilir. Özellikle hekim-hasta ilişkisi, hasta hakları, sağlık hukuku ve sigorta hukuku açısından önem arz etmektedir.
2. TIBBİ HATA VE HUKUKİ SORUMLULUK Hekimlerin tıbbi hata nedeniyle hukuki sorumluluğu, Borçlar Hukuku, Tüketici Hukuku ve İdare Hukuku kapsamında değerlendirilmektedir. Hukuki sorumluluk türleri şunlardır:
Hukuki Sorumluluk: Hekimin, hastaya karşı özen yükümlülüğüne aykırı hareket etmesi sonucu meydana gelen zarardan dolayı sorumluluğudur. Hekim, sözleşmesel ya da sözleşme dışı sorumluluk çerçevesinde hasta ile arasındaki hukuki ilişkiye göre değerlendirilir.
Cezaî Sorumluluk: Tıbbi hata sonucu hastanın hayatını kaybetmesi ya da ağır bedensel zarar görmesi durumunda, hekimin taksirle yaralama ya da taksirle öldürme suçlarından yargılanması mümkündür. Bu kapsamda, hekimin kastı, dikkatsizliği veya tedbirsizliği değerlendirilerek ceza hukuku bağlamında sorumluluğu belirlenir.
Disiplin Sorumluluğu: Hekimler, meslek örgütleri (örneğin, Türk Tabipler Birliği) tarafından etik kurallar kapsamında değerlendirilebilir ve disiplin cezaları alabilirler. Bu yaptırımlar meslekten men, uyarı ya da geçici meslekten uzaklaştırma gibi şekillerde olabilir.
3. TIBBİ HATANIN BELİRLENMESİ VE HEKİMİN KUSURU Tıbbi hatalar genellikle üç grupta incelenmektedir:
Teşhis Hataları: Yanlış teşhis koyma, geç teşhis koyma, hastanın mevcut rahatsızlığının fark edilmemesi gibi durumlar teşhis hatası olarak değerlendirilir.
Tedavi Hataları: Yanlış ilaç kullanımı, cerrahi müdahalelerde yapılan hatalar, yanlış tıbbi prosedür uygulanması gibi durumlar bu kapsama girer. Özellikle yanlış dozaj uygulamaları ve cerrahi operasyon sırasında yapılan hatalar büyük önem taşımaktadır.
Aydınlatma Yükümlülüğüne Aykırılık: Hastanın, kendisine uygulanacak tıbbi müdahale konusunda yeterince bilgilendirilmemesi, riskler hakkında bilgi verilmemesi gibi durumlar hasta hakları ihlali kapsamında değerlendirilir.
Hekimin kusurunun belirlenmesi için bilirkişi raporları büyük önem taşımaktadır. Yargıtay içtihatlarına göre, tıbbi hata nedeniyle açılan davalarda uzman bilirkişilerden alınan raporlar doğrultusunda hekimin kusuru değerlendirilmektedir. Özellikle uzmanlık alanına uygun bilirkişi seçimi ve raporun bilimsel dayanaklarla desteklenmesi gerekmektedir.
4. MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT DAVASI Hekimin kusurunun tespit edilmesi halinde, hastalar ve yakınları aşağıdaki zarar kalemleri için tazminat talep edebilir:
Maddi Tazminat:
Tedavi giderleri (hastane masrafları, ilaç giderleri, fizik tedavi gibi doğrudan sağlık harcamaları)
Çalışma gücü kaybı nedeniyle uğranılan zarar (mesleki kariyer etkilenmesi, gelir kaybı)
Gelecekte doğabilecek ekonomik kayıplar (ömür boyu bakım gerekliliği, iş göremezlik durumu)
Manevi Tazminat:
Hastanın yaşadığı fiziksel ve psikolojik acılar
Hastanın ve yakınlarının çektiği üzüntü ve sıkıntı (ailenin manevi zararları, yaşam kalitesindeki düşüş)
5. YARGITAY KARARLARI IŞIĞINDA TIBBİ HATA TAZMİNAT DAVALARI Yargıtay kararları, tıbbi hata nedeniyle açılan tazminat davalarında şu hususları vurgulamaktadır:
Hekimin, mesleki standartlara uygun hareket edip etmediğinin değerlendirilmesi.
Bilirkişi raporlarının objektif ve bilimsel temellere dayanmasının gerekliliği.
Hastanın uğradığı zararın ve hekimin kusurunun ispatlanması gerekliliği.
Hastanın bilgilendirilme yükümlülüğünün yerine getirilip getirilmediğinin araştırılması.
6. TIBBİ HATA DAVALARINDA AVUKATIN ROLÜ Tıbbi hata nedeniyle açılan davalarda avukatın rolü şu şekilde özetlenebilir:
Delillerin Toplanması: Hastane kayıtları, hasta raporları, tıbbi belgeler gibi delillerin toplanması ve incelenmesi.
Bilirkişi Raporlarının İncelenmesi: Mahkemeye sunulan bilirkişi raporlarının analiz edilmesi, eksikliklerin tespit edilmesi ve gerektiğinde itiraz edilmesi.
Mahkeme Sürecinin Yönetilmesi: Hukuki argümanların oluşturulması, savunma ve dava sürecinin etkin bir şekilde yürütülmesi.
Müvekkil Danışmanlığı: Davacı ya da davalı olan müvekkilin sürece dair doğru bilgilendirilmesi ve hukuki sürecin profesyonel bir şekilde yönlendirilmesi.
7. SONUÇ Hekim hatası nedeniyle açılan tazminat davaları, hastaların uğradıkları zararların giderilmesini amaçlamaktadır. Bu süreçte uzman bilirkişilerden alınan raporlar, hukuki sürecin doğru yönetilmesi ve adil bir sonuca ulaşılması açısından büyük önem taşımaktadır. Avukatlar, hem delil toplama hem de dava sürecinin etkin yönetimi konusunda kritik bir role sahiptir. Ayrıca, mahkeme sürecinin uzun ve teknik bilgi gerektirmesi nedeniyle uzman avukatların sürece dahil edilmesi hastaların haklarının korunması açısından büyük bir avantaj sağlamaktadır.
8. KAYNAKÇA
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu
3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun
Yargıtay İçtihatları ve Hukuk Genel Kurulu Kararları
Akademik makaleler ve sağlık hukuku ile ilgili kaynaklar
