Kullanmak İçin Uyuşturucu Madde Bulundurma Suçu (TCK m.191)
21 Kasım 2025, 12:16
Kullanmak İçin Uyuşturucu Madde Bulundurma Suçu (TCK m.191)
Kullanmak İçin Uyuşturucu Madde Bulundurma Suçu (TCK m.191)
1. Genel Açıklama
Halk arasında "içicilik suçu" olarak bilinen bu suç; kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmak ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmaktır. TCK 191. maddesi, uyuşturucu ile mücadelede "cezalandırmadan önce tedavi ve denetim" sistemini benimsemiştir. Yani kanun koyucu, kullanıcıya "Seni hemen hapse atmıyorum, sana bir şans veriyorum, temizlen" demektedir.
2. Suçla Korunması Amaçlanan Hukuksal Yarar
Bu suçla korunan hukuksal yarar, bireyin sağlığı ve **"Genel Kamu Sağlığı"**dır. Uyuşturucu kullanımının yaygınlaşmasını önlemek ve kullanıcıları topluma kazandırmak amaçlanır.
3. Suçun Unsurları (Seçimlik Hareketler)
Suçun oluşması için aşağıdaki hareketlerden birinin yapılması yeterlidir:
Satın Almak: Bir bedel karşılığında maddeyi almak.
Kabul Etmek: Bedelsiz olarak (ikram vb.) maddeyi almak.
Bulundurmak: Üzerinde, evinde, aracında veya egemenlik alanındaki herhangi bir yerde maddeyi tutmak.
Kullanmak: Maddeyi vücuda almak.
Önemli Not: Eğer kişi maddeyi "satmak için" değil, sadece "kullanmak için" bulundurduğunu ispatlarsa TCK 191 uygulanır. Aksi halde çok daha ağır olan TCK 188 (Ticaret) devreye girer.
4. Özel Soruşturma Usulü: Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi (KDAE)
TCK 191 suçunu diğer tüm suçlardan ayıran en önemli özellik, **"Özel Yargılama Usulü"**dür.
5 Yıl Erteleme: Cumhuriyet Savcısı, şüpheli hakkında soruşturma başlatır ancak hemen dava açmaz. Bunun yerine 5 yıl süreyle "Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi" kararı verir.
Sicil Kaydı: Bu karar, adli sicil kaydına (sabıka kaydına) işlemez. Sadece savcılık ve mahkemelerin görebileceği özel bir sisteme (UYAP) kaydedilir.
Şartlar: Şüphelinin daha önce bu suçtan dolayı verilmiş ve devam eden bir erteleme kararının olmaması gerekir.
5. Denetimli Serbestlik ve Tedavi Süreci
Erteleme süresi içinde şüpheliye en az 1 yıl süreyle denetimli serbestlik tedbiri uygulanır.
Yükümlülükler: Denetimli Serbestlik Müdürlüğü, şüpheliye belirli yükümlülükler yükler (Seminerlere katılma, belirli günlerde imza atma, hastaneye gidip idrar/kan tahlili verme vb.).
Tedavi: Eğer doktor gerekli görürse, şüpheli hastaneye (AMATEM vb.) sevk edilir ve tedaviye başlaması zorunlu tutulur.
6. Erteleme Kararının Kaldırılması ve Davanın Açılması (İhlal Hali)
Savcılık hangi durumlarda erteleme kararını kaldırıp, kişiyi mahkemeye sevk eder? (Müvekkillerin en çok korktuğu kısım):
Tekrar Suç İşleme: Erteleme süresi (5 yıl) içinde tekrar uyuşturucu madde kullanmak veya bulundurmak.
Tedaviyi Reddetmek: Tedavi gereklerine uygun davranmamak.
Bu durumlarda savcı, erteleme kararını kaldırır ve Asliye Ceza Mahkemesi'ne iddianame düzenleyerek dava açar.
7. Ceza Miktarı ve Yargılama
Cezası: Kullanmak için uyuşturucu madde bulundurmanın cezası 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezasıdır.
Tekerrür Sayılmama: İhlal nedeniyle açılan davada, ihlale neden olan ikinci eylem (tekrar uyuşturucu yakalatmak), birinci suçun ihlali sayıldığı için ondan dolayı ayrı bir dava açılmaz, ilk dosya üzerinden ceza verilir. (Ancak uygulamada bazen karışıklıklar olabilmekte, avukatın müdahalesi gerekmektedir).
8. Etkin Pişmanlık (TCK 192/4)
Kullanıcılar için özel bir "Cezasızlık Hali" vardır:
Eğer kişi; uyuşturucu maddeyi kullanmış veya bulunduruyor olsa bile, hakkında soruşturma başlatılmadan önce yetkili makamlara (Polis, Savcılık) giderek teslim olur ve "Ben uyuşturucu kullanıyorum, tedavi olmak istiyorum" derse, kendisine ceza verilmez.
Bu durumda sadece tedavi tedbiri uygulanır.
9. Bu Suça Özgü Kritik Detaylar (Püf Noktaları)
Web sitenizde "Sıkça Sorulan Sorular" olarak kullanabileceğiniz bölüm:
Hukuka Aykırı Arama: Uyuşturucu davalarının %50'sinde beraat sebebidir. Polis, makul şüphe ve yazılı emir olmadan kişinin üstünü veya arabasını arayıp uyuşturucu bulursa, bu delil hukuka aykırı sayılır. Yargıtay Ceza Genel Kurulu kararları uyarınca sanık beraat eder.
Kan/İdrar Testi: Kişinin üzerinde uyuşturucu bulunmasa bile, şüphe üzerine yapılan testte kanında uyuşturucu çıkması TCK 191'den işlem yapılması için yeterlidir.
Arabada Bulunan Uyuşturucu: Araçta birden fazla kişi varken uyuşturucu bulunursa ve kimse üstlenmezse, genellikle araçtaki herkes hakkında işlem yapılır (Müşterek bulundurma şüphesi). Ancak Yargıtay, maddenin bulunduğu yerin (örn: şoför koltuğu altı vs.) ve kişilerin beyanlarının detaylı incelenmesini ister.
Kullanım Sınırı: Yargıtay'a göre yıllık kullanım miktarı (esrar için) kişiden kişiye değişmekle birlikte ortalama bellidir. Evde 2-3 kilo esrar yakalatan kişi "Ben kullanıcıyım" dese bile mahkeme bunu "Ticari miktar" sayıp TCK 188'den (10 yıl üstü) ceza verebilir.
10. Görevli Mahkeme
Görevli Mahkeme:Asliye Ceza Mahkemesidir. (Ticaret suçu Ağır Ceza'dadır, kullanma Asliye Ceza'dadır).
