Kiracıyı Evden Çıkarmanın Yolları: İhtiyaç Nedeniyle Tahliye ve 10 Yıllık Kiracı Nasıl Tahliye Edilir?
23 Aralık 2025, 15:51
Kiracıyı Evden Çıkarmanın Yolları: İhtiyaç Nedeniyle Tahliye ve 10 Yıllık Kiracı Nasıl Tahliye Edilir?
Giriş: Sözleşme Bitti Diye Kiracı Çıkmak Zorunda Değildir
Türk hukuk sisteminde kira sözleşmeleri, sürenin bitmesiyle kendiliğinden sona ermez. Kiracı, sözleşme bitiminden 15 gün önce "ben çıkıyorum" demedikçe, sözleşme otomatik olarak 1 yıl uzar. Bu kural, mülk sahiplerini "Sözleşmen bitti, evimi boşalt" deme hakkından mahrum bırakır. Peki, mülk sahibi evini geri almak istiyorsa ne yapmalı? Kanun koyucu, mülk sahibine (kiraya verene) sınırlı sayıda "tahliye sebebi" sunmuştur. Bunların başında "Gereksinim (İhtiyaç) Nedeniyle Tahliye" ve "10 Yıllık Uzama Süresinin Dolması" gelir.
1. İhtiyaç Nedeniyle Tahliye Davası (Oğlum/Kızım Gelecek)
Ev sahibinin veya kanunda sayılan yakınlarının konut veya işyeri ihtiyacı doğarsa, kiracının tahliyesi istenebilir. Ancak mahkemeler bu konuda çok titizdir.
Kimin İhtiyacı Olabilir? Ev sahibi; kendisi, eşi, altsoyu (çocukları, torunları), üstsoyu (anne, babası) veya kanunen bakmakla yükümlü olduğu diğer kişiler için tahliye talep edebilir. "Kardeşim oturacak" veya "Yeğenim gelecek" gerekçesiyle tahliye davası açılamaz.
Şart: "Samimi, Zorunlu ve Sürekli" Olmalı Gaziosmanpaşa Aygül Hukuk Bürosu olarak müvekkillerimizi en çok uyardığımız konu şudur: İhtiyacın gerçek olması gerekir. Hakim, sadece sizin beyanınızla yetinmez, araştırır.
Örnek: Eğer ev sahibinin aynı ilçede boş durumda başka bir dairesi varsa, hakim "Önce oraya otur" diyerek davayı reddeder.
Örnek: "Oğlum evlenecek" diyorsanız, nişanlılık durumu veya düğün hazırlıkları gibi somut deliller sunulmalıdır. "İleride evlenebilir" gibi geleceğe dönük, belirsiz ihtiyaçlar kabul edilmez.
3 Yıl Kiralama Yasağı (Tazminat Riski): İhtiyaç sebebiyle kiracıyı çıkardıktan sonra, evi haklı bir sebep olmaksızın 3 yıl boyunca başkasına kiralayamazsınız. Eğer kiralarsanız, çıkardığınız eski kiracıya son 1 yıllık kira bedeli tutarında tazminat ödemek zorunda kalırsınız.
2. Yeni Malikin İhtiyacı (Evi Yeni Satın Alan Kişi)
Evi satın alan kişi, mevcut kira sözleşmesinin tarafı olur. Ancak evi kendi kullanımı için aldıysa, kiracıyı tahliye edebilir. Burada süreler hayati önem taşır:
1 Ay İçinde İhtar: Tapuyu devraldığınız tarihten itibaren 1 ay içinde kiracıya noterden ihtarname çekerek "Evi satın aldım, ihtiyacım var, 6 ay sonra boşalt" demelisiniz.
6 Ay Sonra Dava: İhtarnamenin tebliğinden itibaren 6 ay geçmesine rağmen kiracı çıkmazsa, tahliye davası açabilirsiniz.
Püf Noktası: Eğer kira sözleşmesinin bitmesine 6 aydan daha az süre varsa, 6 ay beklemek yerine sözleşme bitim tarihinden itibaren 1 ay içinde de dava açabilirsiniz.
3. 10 Yıllık Kiracının Tahliyesi (Sebep Göstermeden Tahliye)
Mülk sahiplerinin en büyük kozu budur. Kanun, kiracının sonsuza kadar evde kalmasını engellemek için "10 Yıllık Uzama Süresi" kuralını getirmiştir.
Süre Nasıl Hesaplanır? (Dikkat!) Halk arasında "10 yıl oturan çıkarılır" diye bilinse de hesaplama şöyledir: 1 Yıl (Sözleşme Süresi) + 10 Yıl (Uzama Süresi) = Toplam 11 Yıl. Yani kiracı evde en az 11. yılını doldurduktan sonra tahliye edilebilir.
Sebep Gerekmez: Bu tahliye türünde "ihtiyacım var", "tadilat yapacağım" gibi bir sebep sunmak zorunda değilsiniz. Sadece sürenin dolması yeterlidir.
İhtarname Şartı: Her uzama yılının bitiminden en az 3 ay önce kiracının eline geçecek şekilde ihtarname gönderilmelidir. Süreyi 1 gün bile kaçırırsanız, sözleşme 1 yıl daha uzar.
4. Diğer Tahliye Sebepleri
İki Haklı İhtar: Kiracı bir kira yılı içinde kirayı iki kez geciktirir ve buna dair iki ayrı haklı ihtarname gönderilirse, kira dönemi sonunda tahliye davası açılabilir. (Kiranızın doğru artış oranını Kira Artış Hesaplama Robotu ile kontrol edin, eksik ödeme de ihtar sebebidir.)
Tahliye Taahhütnamesi: Kiracı eve girdikten sonra (aynı tarihli olmamak kaydıyla) "Şu tarihte çıkacağım" diye yazılı taahhüt verdiyse ve çıkmazsa, icra yoluyla tahliye edilebilir.
Zorunlu Arabuluculuk Süreci
1 Eylül 2023 tarihinden itibaren, tahliye davaları açılmadan önce Arabuluculuğa başvurmak zorunludur. Arabuluculuğa başvurmadan doğrudan mahkemeye giderseniz davanız "usulden" reddedilir. Gaziosmanpaşa'daki kira uyuşmazlıklarında Av. Süleyman Aygül, arabuluculuk sürecinde tarafları uzlaştırarak, aylar sürecek mahkeme sürecinden çok daha kısa sürede sonuç alınmasını sağlamaktadır.
4. Kaynakça
6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu, Madde 350 (Gereksinim Sebebiyle Tahliye).
6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu, Madde 347 (10 Yıllık Uzama Süresi).
6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu, Madde 351 (Yeni Malikin Gereksinimi).
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Emsal Kararları (Samimi İhtiyaç Kriterleri).
5. Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Soru 1: Kiracı "ev bulamıyorum" diyerek çıkmıyor, ne yapabilirim? Eğer mahkemeden tahliye kararı aldıysanız, kiracının ev bulup bulamaması hukuken önem taşımaz. Kararı İcra Dairesine koyarak, polis ve icra memuru eşliğinde zorla tahliye (hacmen tahliye) işlemi yapılabilir.
Soru 2: İhtiyaç sebebiyle tahliye davası ne kadar sürer? İstanbul ve Gaziosmanpaşa mahkemelerinin yoğunluğuna göre, yerel mahkeme süreci ortalama 1.5 - 2 yıl sürebilmektedir. İstinaf süreciyle birlikte bu süre uzayabilir. Bu nedenle davanın en başından sıkı takip edilmesi gerekir.
Soru 3: 10 yıllık kiracıyı çıkarmak için tazminat ödemem gerekir mi? Hayır. 10 yıllık uzama süresi dolduğunda, kanun size sözleşmeyi tazminatsız feshetme hakkı verir. Taşınma yardımı veya tazminat ödemek zorunda değilsiniz.
Soru 4: Kiram çok düşük kaldı, tahliye davası mı açmalıyım kira tespit davası mı? Tahliye sebebiniz (ihtiyaç, 10 yıl vb.) yoksa kiracıyı çıkaramazsınız. Bu durumda kiranın yükseltilmesi için "Kira Tespit Davası" açmanız gerekir. Güncel orana göre ne kadar zam yapabileceğinizi Buradan Hesaplayın.
