Ecrimisil; bir malın (ev, dükkan, arsa), sahibinin rızası dışında ve haksız olarak kötü niyetli bir zilyet (işgalci) tarafından kullanılması karşılığında istenen tazminattır. Hukukumuzda ecrimisil, "Haksız İşgal Tazminatı" olarak tanımlanır. Bu bir kira davası değildir; çünkü taraflar arasında bir kira sözleşmesi yoktur. Bu bir "Haksız Fiil" ve "Sebepsiz Zenginleşme" karışımı özel bir tazminat türüdür.
Mirasçılar Arasında: Babadan kalan dairede sadece bir kardeşin oturması ve diğerlerine para vermemesi.
Elatmanın Önlenmesi ile Birlikte: Birinin arsanıza gecekondu yapması veya dükkanınızı depo olarak kullanması durumunda hem "Çık" (Müdahalenin Men'i) hem de "Para Öde" (Ecrimisil) denilmesi.
Kiracı Olmayan İşgalci: Kira sözleşmesi bitmesine veya fesh edilmesine rağmen evden çıkmayan kişi, artık kiracı değil "fuzuli şagil" (haksız işgalci) olur ve ecrimisil öder.
3. En Kritik Şart: "İntifadan Men" (Yararlanmadan Engelleme)
Bu bölümü web sitenizde "Kardeşler Arası Davalarda Dikkat!" başlığıyla vermelisiniz. Davaların %80'i bu şart yok diye reddediliyor.
Kural: Paylı mülkiyette (hisseli tapuda) veya elbirliği mülkiyetinde (mirasta); paydaşlardan biri, diğer paydaştan ecrimisil isteyebilmek için onu "İntifadan Men" etmiş olmalıdır.
Nedir? Davacının, davalıya "Ben de burayı kullanmak istiyorum, beni engelleme" veya "Kullanmama izin vermiyorsan paramı ver" dediğini ispatlamasıdır.
Nasıl Yapılır? En garantisi Noterden İhtarname çekmektir. Ancak tanıkla veya yeminle de ispatlanabilir.
İntifadan Men Şartı Aranmayan Haller (İstisnalar):
Taşınmazın kullanım biçimi (bağ, bahçe gibi) doğal ürün veren bir yerse.
Kiraya verilerek gelir elde edilen bir yerse (dükkan, iş hanı).
Kamu malı ise.
Daha önce "Ortaklığın Giderilmesi" davası açılmışsa (Bu dava niyet beyanı sayılır).
4. Zamanaşımı (Geriye Dönük 5 Yıl)
Ecrimisil davalarında zamanaşımı süresi 5 yıldır.
Dava tarihinden geriye doğru en fazla 5 yıllık bedel istenebilir.
"Abim 20 yıldır bedava oturuyor" denilse bile, mahkeme sadece son 5 yılı hesaplar, önceki 15 yıl yanar. Bu yüzden davanın gecikmeden açılması gerekir.
5. Hesaplama Yöntemi (Bilirkişi Raporu)
Mahkeme ecrimisil bedelini kafasına göre belirlemez. Emsal kira bedellerine göre hesaplanır.
Bilirkişiler, taşınmazın cinsi, konumu, emsalleri ve o yıllardaki piyasa koşullarını dikkate alarak yıllık kademeli bir hesap yapar. (Örn: 2020 için 1000 TL, 2021 için 1500 TL...). Yasal faiz de eklenir.
6. Kötü Niyet Şartı
Ecrimisil isteyebilmek için, malı kullanan kişinin "Kötü Niyetli" olması gerekir.
Kişi, malın kendisine ait olmadığını bildiği halde veya sahibinin rızası olmadığını bildiği halde kullanmaya devam ediyorsa kötü niyetlidir.
Örnek: Tapuyu satın alan kişi, tapusu iptal edilene kadar "İyi Niyetli" sayılır, bu dönem için ecrimisil ödemez. Tapu iptal kararı kesinleştikten sonra oturmaya devam ederse ecrimisil öder.
7. Görevli ve Yetkili Mahkeme
Görevli Mahkeme: Dava değerine bakılmaksızın Asliye Hukuk Mahkemesidir. (Eskiden Sulh/Asliye ayrımı vardı, artık Asliye Hukuk genel görevlidir).
Yetkili Mahkeme: Taşınmazın bulunduğu yer mahkemesidir (Kesin Yetki).
8. Harç ve Masraflar
Ecrimisil davası "Kısmi Dava" veya "Belirsiz Alacak Davası" olarak açılabilir.
Başlangıçta cüzi bir değer (Örn: 10.000 TL) gösterilip harç yatırılır.
Bilirkişi raporu gelip gerçek rakam (Örn: 150.000 TL) çıkınca, aradaki farkın harcı (Tamamlama Harcı) yatırılır.
9. Avukatın Notu (Püf Noktalar)
Elatmanın Önlenmesi ile Birlikte Açın: Sadece ecrimisil (para) isterseniz, davalı parayı öder ama oturmaya devam eder. Malınızı kurtarmak istiyorsanız mutlaka "Müdahalenin Men'i (Elatmanın Önlenmesi) ve Ecrimisil" davasını birlikte açmalısınız.
Kira Davası ile Karıştırmayın: Eğer taraflar arasında (yazılı veya sözlü) bir kira ilişkisi varsa, ecrimisil davası açamazsınız, "Kira Alacağı/Tahliye" davası açmalısınız. Mahkeme hukuki nitelendirmeyi resen yapar ama dava dilekçesi yanlış olursa usulden ret riski doğar.
Mirasçılardan Biri Tek Başına Açabilir mi?: Evet, her mirasçı kendi payı oranında ecrimisil talep edebilir. Diğer kardeşlerin davaya katılmasına gerek yoktur.
10. Emsal Yargıtay Kararı
Yargıtay 8. Hukuk Dairesi, 2018/2145 E., 2019/1250 K.:"Ecrimisil davalarında, paydaşlar (mirasçılar) arasında intifadan men koşulunun gerçekleşip gerçekleşmediği araştırılmalıdır. İntifadan men koşulu, taşınmazdan yararlanma isteğinin karşı tarafa iletilmesidir. Doğal ürün veren yerlerde veya kiraya verilerek hukuksal semere elde edilen yerlerde bu koşul aranmaz."
